Spanje pakt illegale vakantieverhuur aan: ruim 65.000 Airbnb-advertenties offline gehaald

Airbnb ligt onder vuur in Spanje. De Spaanse overheid heeft opdracht gegeven om meer dan 65.000 illegale toeristenverblijven van het platform te verwijderen. De maatregel is een reactie op de groeiende maatschappelijke onrust over massatoerisme en woningtekorten in populaire steden en regio’s.

Illegale verhuur onder de loep

De actie richt zich op zes toeristische regio’s: Madrid, Catalonië, Andalusië, Valencia, de Balearen en het Baskenland. Daar blijkt een groot deel van de vakantieverblijven niet te voldoen aan de lokale of nationale regelgeving. In totaal gaat het om 65.935 advertenties voor volledige woningen die zonder geldige vergunning worden aangeboden – individuele kamers vallen buiten deze maatregel.

Het Spaanse ministerie van Consumo handelt op basis van een uitspraak van het hooggerechtshof in Madrid. De eerste 5.800 advertenties zijn inmiddels verwijderd.

Nieuwe landelijke regels vanaf juli 2025

Vanaf juli 2025 treedt er een nieuw nationaal registratiesysteem in werking, de Ventanilla Única. Deze centrale database moet orde scheppen in het versnipperde regelgevingslandschap. Registratie van toeristische verhuur wordt dan verplicht.

Belangrijkste punten uit de nieuwe wetgeving:

• Elke toeristische verhuur moet geregistreerd worden

• Niet-geregistreerde woningen riskeren boetes of verwijdering

• Gemeenten behouden eigen regels, maar werken samen via het landelijke systeem

• Inspecties en handhaving worden landelijk gecoördineerd

Tot nu toe zijn 18.104 aanvragen binnengekomen. Daarvan zijn 8.787 goedgekeurd, 7.393 in behandeling en 1.924 afgewezen.

Waarom ligt Airbnb onder vuur?

Airbnb kreeg eerder meerdere waarschuwingen van de Spaanse overheid wegens:

• Gebrek aan een geldig registratienummer

• Onduidelijkheid over het type verhuurder (particulier of professioneel)

• Gebruik van vervalste of foutieve vergunningen

• Onvolledige informatie voor huurders

Na jaren van waarschuwingen greep de overheid in, mede dankzij de uitspraak van het hooggerechtshof. Airbnb noemt de aanpak van het ministerie “ondoelmatig” en heeft juridische stappen aangekondigd. Het bedrijf beweert dat sommige advertenties wel degelijk voldoen aan de regels of onder uitzonderingen vallen, zoals seizoensverhuur.

Ook andere platforms, waaronder Booking.com en Vrbo, worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid.

Regionale cijfers: waar is het probleem het grootst?

De meeste illegale advertenties bevinden zich in:

• Madrid: 15.695

• Catalonië: 12.512

• Andalusië: 11.568

• Valencia: 9.562

• Balearen: 8.428

• Baskenland: 8.170

Uit onderzoek blijkt dat in Madrid slechts 1.131 van de 16.000 onderzochte woningen over een geldige vergunning beschikt.

Politieke druk en publieke verontwaardiging

De aanpak van illegale vakantieverhuur is onderdeel van een bredere woningmarktstrategie. In steden als Las Palmas en Palma groeit het verzet tegen toerisme vanwege stijgende huurprijzen en verdringing van lokale bewoners. Volgens de Spaanse centrale bank wordt in toeristische regio’s tot 50% van het woningaanbod ingezet voor vakantieverhuur of gekocht door niet-ingezetenen.

De PSOE-regering werkt daarom aan een pakket maatregelen, waaronder:

• Verhoging van de btw op toeristische verhuur van 10% naar 21%

• Nieuwe belasting op woningkoop door niet-EU-burgers

• Verhoging van de IBI-heffing op leegstaande woningen

• Fiscale voordelen voor verhuurders van betaalbare woningen

• Overdracht van staatsgrond voor sociale woningbouw

De wetgeving wordt naar verwachting in juni 2025 besproken in het parlement.

Wat betekent dit voor verhuurders?

Wie actief is in de toeristische verhuur in Spanje, moet zich goed voorbereiden:

• Controleer en registreer je woning vóór juli 2025

• Vermeld correct of je een particuliere of professionele verhuurder bent

• Zorg voor transparantie in je advertenties

• Volg lokale én landelijke regelgeving op de voet

De overheid verwacht dat platforms zoals Airbnb strikter gaan controleren op naleving. Wie zich niet aan de regels houdt, loopt risico op boetes of verwijdering van advertenties.