Onderwijs in Spanje

Onderwijs in Spanje 

In Spanje zijn er veel verschillende mogelijkheden in het volgen van onderwijs. Wij hebben alles zorgvuldig uitgezocht met behulp van officiële bronnen en zullen er uitgebreid over vertellen. Om te beginnen hebben we een overzicht van de verschillende soorten scholen die er zijn in Spanje.

In Spanje zijn er verschillende soorten scholen, zowel openbaar als privé, die verschillende onderwijsbenaderingen en -programma’s bieden. Hier zijn de belangrijkste typen scholen: 

• Openbare scholen (Colegios Públicos):
• Gefinancierd en beheerd door de overheid.
• Bieden gratis onderwijs aan studenten.
• Volgen het nationale curriculum, maar kunnen variaties hebben afhankelijk van de regio.

• Particuliere scholen (Colegios Privados):
• Geëxploiteerd door particuliere organisaties, religieuze instellingen, of individuen.
• Ouders betalen meestal lesgeld.
• Bieden verschillende onderwijsbenaderingen en programma’s, inclusief religieus onderwijs of specifieke pedagogische methoden.

• Semi-particuliere scholen (Colegios Concertados):
• Gefinancierd door de overheid, maar beheerd door particuliere organisaties (meestal religieuze instellingen).
• Ouders betalen vaak een deel van het lesgeld.
• Volgen over het algemeen het nationale curriculum, maar kunnen specifieke religieuze of pedagogische elementen bevatten.

• Internationale scholen (Colegios Internacionales):
• Bieden onderwijs in meerdere talen, zoals Engels, Frans, Duits of andere talen.
• Doorgaans geassocieerd met diplomatieke missies, internationale bedrijven of expatgemeenschappen.
• Volgen meestal een internationaal curriculum zoals het International Baccalaureate (IB) of het curriculum van een ander land.

• Speciale scholen (Colegios Especiales):
• Voor studenten met speciale educatieve behoeften, zoals studenten met een handicap, leerstoornissen, of gedragsproblemen.
• Bieden aangepaste programma’s en ondersteuning.

De keuze tussen deze verschillende soorten scholen hangt af van factoren zoals de financiële middelen van de ouders, de onderwijsfilosofieën, de religieuze overtuigingen van de familie en de speciale behoeften van de student.

Openbaar Onderwijs in Spanje

We gaan dieper in op het openbare onderwijs in Spanje. Daarbij moet worden gezegd dat er kleine verschillen kunnen bestaan in de autonome regio’s.

Het onderwijssysteem in Spanje is opgebouwd uit verschillende niveaus, vergelijkbaar met veel andere landen. Hier is een overzicht van de structuur van het Spaanse onderwijssysteem:

1. Kleuteronderwijs (Educación Infantil):

• Leeftijd: 0-6 jaar.
• Niet verplicht, maar wordt sterk aangemoedigd.
• Verdeeld in twee cycli: van 0-3 jaar (educación infantil primer ciclo) en van 3-6 jaar (educación infantil segundo ciclo).

2.Basisonderwijs (Educación Primaria):

• Leeftijd: 6-12 jaar.
• Verplicht en gratis.
• Duurt zes jaar, verdeeld in twee cycli van elk drie jaar.

3.Secundair onderwijs (Educación Secundaria Obligatoria, ESO):

• Leeftijd: 12-16 jaar.
• Verplicht en gratis.
• Duurt vier jaar, verdeeld in twee cycli van elk twee jaar.

4.Bachillerato:

• Leeftijd: 16-18 jaar.
• Niet verplicht, maar vereist voor toegang tot het hoger onderwijs.
• Duurt twee jaar en is verdeeld in twee verschillende routes: de wetenschappelijke route (Bachillerato de Ciencias) en de letterkundige/humanistische route (Bachillerato de Humanidades y Ciencias Sociales).

5.Beroepsonderwijs en -opleiding (Formación Profesional):

• Beschikbaar na het basisonderwijs en de ESO.
• Biedt praktische opleidingen en trainingen voor een breed scala aan beroepen en industrieën.
• Bestaat uit twee niveaus: middenkwalificatie (Ciclos Formativos de Grado Medio) en hogere kwalificatie (Ciclos Formativos de Grado Superior).

6.Hoger onderwijs:

• Omvat universitair onderwijs en hoger beroepsonderwijs.
• Universitair onderwijs omvat bacheloropleidingen (Grado), masteropleidingen (Máster) en doctoraatsprogramma’s (Doctorado).
• Hoger beroepsonderwijs omvat ook opleidingen op technisch en artistiek gebied.

De verantwoordelijkheid voor het onderwijssysteem is verdeeld tussen de centrale regering en de autonome regio’s in Spanje. Dit kan leiden tot variaties in het curriculum en andere aspecten van het onderwijs tussen de verschillende regio’s.

Educación infantíl – Kleuteronderwijs (0-6 jaar)

In Spanje is het kleuteronderwijs opgedeeld in twee fasen. Het kleuteronderwijs heeft als hoofddoel het stimuleren van de ontwikkeling van jonge kinderen op verschillende gebieden, waaronder fysiek, emotioneel, sociaal en cognitief.Activiteiten zijn gericht op het bevorderen van creativiteit, sociale interactie, taalontwikkeling en basisvaardigheden zoals tellen en kleuren herkennen.Kleuteronderwijs is niet verplicht in Spanje, maar het wordt sterk aangemoedigd als een belangrijke fase in de vroege ontwikkeling van kinderen.De fasesDe eerste fase is van 0 tot 3 jaar. Dit onderwijs wordt door ouders zelf betaald en is vergelijkbaar met de Nederlandse kinderdagverblijven. Deze kosten zijn over het algemeen erg laag in vergelijking met Nederland en ook in Spanje kan men zelf bepalen op welke dagen en dagdelen er gebruik van wordt gemaakt.De tweede fase is van 3-6 jaar en deze kleuterscholen zijn vaak geïntegreerd in een basisschool. Het kleuteronderwijs legt de nadruk op een speelse, ervaringsgerichte benadering van leren. Activiteiten worden vaak georganiseerd rond spelen, verkennen en creatief zijn. Leerkrachten fungeren als begeleiders van het leerproces.

De fases

De eerste fase is van 0 tot 3 jaar. Dit onderwijs wordt door ouders zelf betaald en is vergelijkbaar met de Nederlandse kinderdagverblijven. Deze kosten zijn over het algemeen erg laag in vergelijking met Nederland en ook in Spanje kan men zelf bepalen op welke dagen en dagdelen er gebruik van wordt gemaakt.

De tweede fase is van 3-6 jaar en deze kleuterscholen zijn vaak geïntegreerd in een basisschool. Het kleuteronderwijs legt de nadruk op een speelse, ervaringsgerichte benadering van leren. Activiteiten worden vaak georganiseerd rond spelen, verkennen en creatief zijn. Leerkrachten fungeren als begeleiders van het leerproces.

Educación Primaria – Basisonderwijs (6-12 jaar)

Het Spaanse basisonderwijs is onderverdeeld in 6 leerjaren, klas 1 tot en met klas 6. Vergelijkbaar met de Nederlandse groep 3 tot en met groep 8. Deze 6 leerjaren zijn weer onderverdeeld in 3 cycli namelijk, van 6 tot 8 jaar (klas 1 en 2), van 8 tot 10 jaar (klas 3 en 4) en van 10 tot 12 jaar (klas 5 en 6). Net als in Nederland zijn kinderen verplicht dit onderwijs te volgen en dit onderwijs binnen het Spaanse openbare schoolsysteem is gratis. Het enige waar ouders voor moeten betalen zijn schoolmaterialen en extra gecontracteerde diensten, zoals de lunch en extra opvang aan het einde van de schooldag (alleen aangeboden in sommige centra).

Naar school in Spanje

Om ouders te helpen, zijn er beurzen voor de aankoop van schoolboeken, voor de lunch en de naschoolsche opvang; de hoogte van de beurs is afhankelijk van de financiële situatie van de ouders en moet ieder jaar opnieuw worden aangevraagd.

Leerlingen worden onderwezen in vakken als de Spaanse taal en afhankelijk van de autonome regio ook dialecten als Catalaans, Baskisch en Valenciaans. Verder wordt er les gegeven in rekenen en wiskundige vaardigheden, cultuur, wetenschap, sociale studies, kunst, lichamelijke opvoeding, muziek en religie of ethiek.

Op de meeste Spaanse openbare basisscholen ziet een lesdag er als volgt uit:

• 9.00 – 14.00 uur : Lesprogramma waarbij er rond 11.00 uur een pauze is waarin de kinderen vaak een gezond tussendoortje eten zoals een bocadillo en wat fruit en wat drinken. Op de meeste scholen is het niet toegestaan om ongezonde snacks zoals koek, snoep en chips mee te nemen en is enkel het drinken van water toegestaan.
• 14.00 uur : Je hebt de mogelijkheid om je kind op te halen maar kinderen kunnen ook op school blijven voor de lunch (comedor), waarbij er een drie-gangen menu wordt geserveerd. Vaak bestaat dit uit soep met een broodje vooraf, daarna een warm hoofdgerecht zoals vis of vlees met rijst of aardappels en groente of salade en als toetje yoghurt of fruit.
• 15.30 uur : Je hebt weer de mogelijkheid om je kind op te halen van school.
• 15.30 – 17.00 uur : Naschoolse opvang waarin kinderen extra activiteiten krijgen aangeboden maar ook de mogelijkheid hebben om te spelen of eventueel huiswerk te maken.
• 17.00 uur : Je kan je kind ophalen van school en dit is meestal ook het moment dat de schoolbus vertrekt om de kinderen naar vaste punten in de woonplaats te brengen waar je je kind kan ophalen.

Secundair onderwijs (12-16 jaar)

Na de basisschool stromen kinderen, vaak met de hele klas, door naar dezelfde middelbare school. Je kunt ook kiezen voor een andere middelbare school maar de toelating gaat op basis van beschikbaarheid. Ook dit onderwijs is verplicht tot de leeftijd van 16 jaar. Het onderwijs op het instituto zoals het ook wel wordt genoemd in Spanje is qua niveau vergelijkbaar met het HAVO niveau in Nederland.

Voorbereiding op de toekomst

Het doel van het verplicht secundair onderwijs is dat leerlingen de basiselementen van de cultuur verwerven , vooral met betrekking tot wetenschappelijk-technologische, humanistische, artistieke of motorische kwesties. Het ontwikkelen en consolideren van studie- en werkgewoonten en gezonde levensstijlgewoonten die de leerlingen voorbereiden op promotie naar verdere studies en op arbeidsbemiddeling. Op dezelfde manier probeert deze onderwijsfase studenten op te leiden in het uitoefenen van de rechten en plichten die bij hen als burgers horen.

De verplichte vakken in leerjaar 1 tot en met 3 zijn de volgende:

• Biologie en geologie
• Lichamelijke opvoeding
• Plastische, Visuele en Audiovisuele Educatie
• Natuurkunde en scheikunde
• Aardrijkskunde en geschiedenis
• Spaanse taal en literatuur en, indien aanwezig, co-officiële taal en literatuur zoals bijvoorbeeld Valenciaans
• Vreemde taal (Engels)
• Wiskunde
• Muziek
• Technologie en digitalisering

In het vierde leerjaar krijgen de studenten de volgende vakken:

• Lichamelijke opvoeding 
• Aardrijkskunde en geschiedenis
• Spaanse taal en literatuur en, indien van toepassing, co-officiële taal en literatuur
• Buitenlandse taal 
• Wiskunde A of Wiskunde B , afhankelijk van de keuze van elke leerling

En daarnaast drie vakken uit de volgende lijst:

• Biologie en geologie
• Digitalisering
• Economie en ondernemerschap
• Artistieke expressie
• Natuurkunde en scheikunde
• Training en persoonlijke en professionele begeleiding
• Latijns
• Muziek
• Tweede vreemde taal
• Technologie

Dit lesaanbod wordt vastgesteld door het Spaanse ministerie van onderwijs.

Einde leerplicht

Na het afronden van het vierde leerjaar is de leerplicht afgelopen, maar hebben studenten de keuze om verder te studeren. Afhankelijk van wat een student in de toekomst wil gaan doen is hierbij de keuze voor een bachillerato, welke 2 jaar duurt en vaak op dezelfde middelbare school kan worden gedaan. Dit is nodig om te kunnen worden toegelaten op een universiteit. Deze is verdeeld in twee verschillende routes: de wetenschappelijke route (Bachillerato de Ciencias) en de letterkundige/humanistische route (Bachillerato de Humanidades y Ciencias Sociales).

Wil een student liever een beroepsopleiding volgen dan kan er worden gekozen voor een beroepsopleiding (Formación Profesional). Dit is vergelijkbaar met het Nederlandse MBO onderwijs.

Formación Profesional – Beroepsopleiding

Formación Profesional (FP) is het Spaanse stelsel voor beroepsonderwijs en -opleiding, dat is ontworpen om studenten voor te bereiden op werk in verschillende sectoren en beroepen. Hier volgt een overzicht van wat een Formación Profesional-opleiding in Spanje inhoudt:

1. Structuur:

• FP-opleidingen zijn verdeeld in twee niveaus: Ciclos Formativos de Grado Medio (Middenkwalificatie) en Ciclos Formativos de Grado Superior (Hogere kwalificatie).
• Middenkwalificatie-opleidingen hebben meestal een duur van twee jaar, terwijl hogere kwalificatie-opleidingen meestal twee jaar duren, maar soms ook drie.
• Deze opleidingen worden aangeboden door openbare en particuliere opleidingscentra, en kunnen worden gevolgd in voltijdse of deeltijdse vorm, evenals via afstandsonderwijs

2. Curriculum:

• Het curriculum van FP-opleidingen is gericht op het aanleren van praktische vaardigheden en kennis die relevant zijn voor specifieke beroepen en industrieën.

• Het omvat zowel theoretische als praktische componenten, met nadruk op hands-on training en ervaringsgericht leren.

• Het curriculum varieert afhankelijk van de specifieke opleiding, maar kan vakken bevatten zoals technische vaardigheden, bedrijfskunde, gezondheid en veiligheid op het werk, communicatievaardigheden en meer.

3. Praktische training:

• Een essentieel onderdeel van FP-opleidingen is de praktische training.

• Studenten krijgen de kans om hun vaardigheden toe te passen in realistische werkomgevingen, vaak via stages bij bedrijven in hun vakgebied.

• Deze praktische ervaring stelt studenten in staat om hun competenties te ontwikkelen en zich voor te bereiden op een soepele overgang naar de arbeidsmarkt.

4.Erkenning en certificering:

• Na succesvolle afronding van een FP-opleiding ontvangen studenten een diploma of certificaat (título técnico) dat erkend wordt door de overheid.

• Deze certificaten geven aan dat de student de vereiste kwalificaties heeft behaald om te werken in het specifieke vakgebied waarvoor ze zijn opgeleid.

5.Carrièremogelijkheden

• FP-opleidingen bereiden studenten voor op een breed scala aan carrières in sectoren zoals techniek, gezondheidszorg, handel, toerisme, informatica, grafisch ontwerp, horeca, enzovoort.

• Afgestudeerden van FP-opleidingen hebben goede kansen op werkgelegenheid, aangezien ze beschikken over praktische vaardigheden en kennis die direct toepasbaar zijn op de arbeidsmarkt.

Kortom, Formación Profesional-opleidingen in Spanje bieden studenten praktische training en theoretische kennis die hen voorbereidt op een succesvolle loopbaan in verschillende beroepen en sectoren

Hoger onderwijs

Leerlingen met een Diploma van Secundair Onderwijs kunnen in Spanje toegang hebben zowel tot het universitair- en hoger artistiek onderwijs, die de Bachelor/Master structuur volgen (‘Grado’ en ‘Master’ geheten), als de niet academische beroepsgerichte opleidingen (waaronder sport en beeldende kunsten).

Wat kan ik studeren op welke plaatsen?

Op de site www.universidad.es kunt U uitvoerig informatie vinden voor studenten die aan een Spaanse Universiteit willen studeren, inclusief het aanbod van engelstalige opleidingen voor “Grado” y “Máster”. Op het universiteitsgedeelte (“Universidades”) van de website van het Spaanse Ministerie van Onderwijs www.educacion.gob.es/educacion/universidades/educacio n-superior-universitaria/que-estudiar-donde.html bevindt zich een onderdeel genaamd “Qué estudiar y dónde” met informatie over de studies die gevolgd kunnen worden op de verschillende Spaanse universiteiten. Het merendeel van de Universiteiten hebben nauwe betrekkingen met ondernemingen en centra voor wetenschappelijk onderzoek middels de zogenoemde “Campus de Excelencia Internacional”. Meer informatie op: www.educacion.gob.es/campus-excelencia/2010/seleccionados.html

Wat moet ik doen als ik mijn middelbare school heb afgerond en op een Spaanse Universiteit wil gaan studeren?

In Spanje moeten Spaanse studenten ook slagen voor de toelatingsexamen (PAU). Studenten uit onderwijssystemen van landen van de Europese Unie zijn vrijgesteld voor genoemd toelatingsexamen maar ze mogen deel nemen aan de specifieke fase van het examen om een hoger gemiddelde cijfer te behalen, die voor bepaalde opleidingen wordt vereist. Leerlingen die toegelaten willen worden tot Spaanse Universiteiten moeten zich wenden tot de UNED en de procedure volgen.

Wat moet ik doen om toegang te krijgen tot de hogere artistieke opleidingen en het hoger beroepsonderwijs?

Omzetting van het Diploma van Secundair Onderwijs is nodig indien men een hoger artiestieke- of beroepsgerichte opleiding wilt volgen. Een aanvraag voor de omzetting van het Diploma in het Spaans “Título de Bachiller” kan worden ingediend bij de Onderwijsraad.

Wat moet ik doen als ik mijn nog niet afgeronde universitaire studie wil voortzetten in Spanje?

In dat geval dient een aanvraag te worden gedaan voor gedeeltelijke erkenning van de opleiding bij de Spaanse Universiteit waar men de studie wilt voortzetten. Als u al in het bezit bent van het academisch Diploma Bachelor, heeft u kans dat u direct toegang krijgt tot een Master opleiding. van de Spaanse Ambassade.

Welke kennis van de Spaanse taal heb ik nodig?

De meeste vakken op Spaanse universiteiten worden gegeven in het Spaans. Het is dus nodig om Spaans op een redelijk niveau te beheersen. Het DELE, Diploma Spaans als Vreemde Taal, is een diploma dat wordt uitgegeven door het Cervantes Instituut (in België en Nederland gelegen te Brussel en Utrecht). Het verleent de houder vrijstelling voor het afleggen van andere Spaanse taalexamens en geeft aan op welk niveau je de Spaanse taal beheerst. Het Cervantes Instituut verzorgt tevens cursussen Spaans, zowel in België als in Nederland.

Speciaal onderwijs

In Spanje bestaat er speciaal onderwijs voor leerlingen met speciale educatieve behoeften. Dit onderwijs is gericht op het bieden van ondersteuning en aangepaste educatieve programma’s voor leerlingen met een handicap, leerstoornissen, gedragsproblemen, of andere specifieke behoeften die hen kunnen belemmeren om te profiteren van het reguliere onderwijs. Hier zijn enkele belangrijke aspecten van speciaal onderwijs in Spanje:

Doelgroep:

• Speciaal onderwijs is bedoeld voor leerlingen met een breed scala aan speciale educatieve behoeften, waaronder:
• Leerlingen met een lichamelijke, sensorische of verstandelijke handicap.
• Leerlingen met leerstoornissen zoals dyslexie, dyscalculie of dyspraxie.
• Leerlingen met gedrags- of emotionele problemen.
• Leerlingen met ontwikkelingsstoornissen zoals autismespectrumstoornis (ASS) of aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD)

Doelstellingen:

• Het speciaal onderwijs heeft als belangrijkste doel om alle leerlingen in staat te stellen hun volledige potentieel te bereiken, ongeacht hun specifieke behoeften.

• Het biedt individueel aangepaste educatieve programma’s en ondersteuning om tegemoet te komen aan de unieke behoeften van elke leerling.

Ondersteuning en aanpassingen:

Speciale onderwijsinstellingen bieden een breed scala aan ondersteuning en aanpassingen, waaronder:

• Aangepaste lesmaterialen en instructiemethoden.
• Individuele of groepsbegeleiding door gespecialiseerde leraren of ondersteunend personeel.
• Therapeutische interventies zoals logopedie, ergotherapie of psychologische begeleiding.
• Technologische hulpmiddelen en aanpassingen om de toegang tot het onderwijs te vergemakkelijken.

Inclusiebeleid:

• Spanje heeft zich gecommitteerd aan het bevorderen van inclusief onderwijs, waarbij gestreefd wordt naar de integratie van leerlingen met speciale behoeften in reguliere onderwijsinstellingen wanneer mogelijk.
• Het beleid van inclusief onderwijs is gericht op het bieden van ondersteuning en aanpassingen in reguliere klaslokalen, zodat alle leerlingen kunnen deelnemen aan het onderwijs en kunnen profiteren van interactie met leeftijdsgenoten zonder speciale behoeften.

Onderwijsinstellingen:

Speciale onderwijsinstellingen in Spanje omvatten gespecialiseerde scholen en klaslokalen binnen reguliere scholen, evenals gespecialiseerde centra voor leerlingen met ernstigere handicaps of speciale behoeften.

Al met al speelt speciaal onderwijs een belangrijke rol in het onderwijssysteem van Spanje door leerlingen met speciale behoeften te voorzien van de nodige ondersteuning en middelen om succesvol te kunnen leren en deel te nemen aan de samenleving.

De informatie op deze pagina is samengesteld met behulp van bronnen van het Spaanse ministerie van onderwijs.