Het Congres keurt versnelde rechtszaken goed voor krakers, maar sluit huurderskrakers uit

Het Congres van Afgevaardigden heeft op donderdag 14 november de versnelling van rechtszaken goedgekeurd voor gevallen van illegale woningbezetting. Deze maatregel is vastgelegd in de nieuwe Wet op de Rechtelijke Efficiëntie en maakt het mogelijk om strafbare feiten zoals huisvredebreuk en inbraak via een snelrechtprocedure af te handelen, met een maximale doorlooptijd van 15 dagen.

Snelle rechtszaken als oplossing?
Volgens de wet moet de rechter binnen 72 uur na de arrestatie van de overtreder een hoorzitting plannen, terwijl de politie een rapport opstelt. Indien de zaak doorgaat naar een mondelinge rechtszaak, dient deze binnen 15 dagen afgerond te zijn, inclusief een uitspraak binnen drie dagen na de rechtszitting.

Hoewel deze wijziging op het eerste gezicht een doorbraak lijkt, zijn er kritische geluiden. Advocaat José Ramón Zurdo, directeur van de Agencia Negociadora del Alquiler (ANA), wijst erop dat de praktijk complexer is. “In gevallen waarin kwetsbare personen de woning bezetten, zal ontruiming niet zo snel plaatsvinden, omdat eerst sociale diensten moeten ingrijpen, wat de procedure vertraagt.”

Een beperkte oplossing
De nieuwe wet richt zich uitsluitend op huisvredebreuk en woninginbraak en negeert andere problematische situaties, zoals "huurkrakers" (inquiokupas). Dit zijn huurders die slechts de eerste maand huur en borg betalen, maar vervolgens weigeren te betalen en profiteren van de traagheid van juridische procedures om zo lang mogelijk in de woning te blijven. Dergelijke gevallen moeten nog steeds via langdurige civiele procedures worden afgehandeld, zoals aanklachten wegens oplichting.

Jesús Manuel Martínez Caja, juridisch adviseur van AMADEI, benadrukt dat huurkrakers geen strafbare feiten plegen die onder het snelle proces vallen. Hierdoor blijven de doorlooptijden voor deze zaken oplopen tot anderhalf tot twee jaar, in plaats van de 20 dagen die de nieuwe wet voor andere zaken mogelijk maakt. Bovendien vreest Martínez Caja dat de toename van het aantal zaken de rechtbanken kan overbelasten.

Alternatieve voorstellen
De Agencia Negociadora del Alquiler stelt dat administratieve hervormingen effectiever zouden zijn dan juridische oplossingen. Een voorstel is het creëren van een openbaar huurregister, zodat een ongeldige of niet-geregistreerde huurovereenkomst direct kan leiden tot ontruiming zonder tussenkomst van de rechter. Dit zou ook valse contracten, vaak gebruikt door krakers, sneller ontmaskeren.

Bildu’s vergissing en het lot van de wet in de Senaat
Een opvallend moment tijdens de stemming was de onbedoelde steun van Bildu aan de wet. Hoewel zij later aangaven dit te willen corrigeren, gaat het wetsvoorstel nu naar de Senaat, waar een meerderheid van de PP de kans op wijzigingen verkleint.

Conclusie
De goedkeuring van versnelde rechtszaken voor krakers wordt door velen gezien als een stap vooruit in de aanpak van woningbezetting in Spanje. Toch benadrukken experts de structurele beperkingen van het rechtssysteem en het gebrek aan oplossingen voor huurkrakers of kwetsbare bewoners. Zonder aanvullende maatregelen lijkt deze hervorming vooral een gedeeltelijke verbetering, maar niet de definitieve oplossing.

bron: idealista